Erhan AKSU, erhan.aksu@apsisdanismanlik.com
Sağlık turizmi gelirlerinin doğru muhasebeleştirilmesinin önemini Sağlık Turizmi Gelirlerinde Muhasebeleştirme başlıklı yazımızda sizlerle paylaşmıştık. Bu yazımızda ise bir hizmet ihracatı olan sağlık turizminde performans izleme sistemi ve teşviklerden yararlanma konusunda sürdürülebilirliğe yönelik faydalı bilgileri sizlerle paylaşacağız.
Sağlık Turizminde Sürdürülebilir Artış
Döviz getirisi sağlayan hizmet ihracatı türlerinden biri olan sağlık turizmi faaliyetlerinde sunulan devlet teşviklerinin amacı, hizmet ihracatında sürdürülebilir artışın sağlanmasıdır. Bu sayede, uygulanan devlet teşviklerinin etkinliğinin artırılması ve kamu kaynaklarının verimli kullanılması sağlanabilecektir. Sürdürülebilirlik esası dikkate alınarak 06.06.2022 tarihinde yayımlanan Hizmet İhracatının İzlenmesi ve Değerlendirilmesine İlişkin Genelge kapsamında hizmet ihracatının izlenmesine ve değerlendirilmesine yönelik sistemin işleyişine ilişkin usul ve esaslar düzenlenmiştir. Bu Genelge, 01.01.2024 tarihinden itibaren uygulanmaya başlanmıştır.
Sağlık Turizmi Gelirleri Karşısında Yararlanılan Teşviklerin Durumu
Sağlık turizmi gelirlerinin doğru biçimde kaydedilmesi için gerekli önlemlerin alınması gerektiğini Sağlık Turizmi Gelirlerinde Muhasebeleştirme başlıklı yazımızda vurgulamıştık. Bu yazıda belirtildiği üzere, sağlık turizmi kapsamında düzenlenen faturanın doğru muhasebeleştirilmesi neticesinde hizmet ihracatı değerlendirmesinin yapılabileceği finansal veriler tam ve eksiksiz olarak elde edilebilecektir.
Genelgeye göre performans değerlendirmesi yapılırken, destek başvurusundan bir önceki yılın ihracat tutarı ile söz konusu yıldan önceki takvim yılında yararlanılan destek tutarının karşılaştırılması yapılır. Bu karşılaştırmada en temel nokta, sağlık turizmi teşviklerinden kesintisiz yararlanmak isteyenlerin hizmet ihracatı tutarının, yararlanılan destek tutarının en az 3 katı olmasıdır. Diğer bir deyişle, 2024 yılında yapılacak bir destek başvurusunda, 2022 yılında yararlanılan destek tutarı ile 2023 yılı ihracat tutarı kıyaslanmaktadır. Örneğin, 2022 yılında 400 bin TL teşvikten (%60 oranında) yararlanan bir şirketin, destek oranında kesinti olmaksızın teşviklerden yararlanmaya devam edebilmesi için 2023 yılı ihracat tutarının en az 1,2 milyon TL olması beklenmektedir. Ancak böyle bir durumda 2024 yılındaki destek başvurularından kesinti olmaksızın destek alınabilecektir. 2023 yılı ihracat tutarının 1,2 milyon TL’nin altında olması durumunda destek oranında kesinti uygulanacaktır.
Sağlık Turizmi Teşviklerinde Kesinti Yapılması
Yapılan ihracat tutarının, yararlanılan destek tutarının 3 katından az olması durumundaaşağıda belirtilen kesintiler uygulanır.
- İhracat tutarının, yararlanılan destek tutarının en az 2 katı kadar ancak 3 katından az olması halinde uygulanan destek oranından 10 baz puan indirilir.
Örneğin, 2022 yılında 400 bin TL teşvikten yararlanan bir şirketin 2023 yılında 800 bin TL’den fazla ancak 1,2 milyon TL’den az hizmet ihracatı geliri olması durumunda, 2024 yılında yapacağı destek başvurularında destek oranında 10 puanlık kesinti yapılacaktır. %60 olan destek oranı %50 olarak uygulanacaktır.
- İhracatı tutarının, yararlanılan destek tutarının en az 1 katı kadar ancak 2 katından az olması halinde uygulanan destek oranından 20 baz puan indirilir.
Örneğin, 2022 yılında 400 bin TL teşvikten yararlanan bir şirketin 2023 yılında 400 bin TL’den fazla ancak 800 bin TL’den az hizmet ihracatı geliri olması durumunda, 2024 yılında yapacağı destek başvurularında destek oranında 20 puanlık kesinti yapılacaktır. %60 olan destek oranı %40 olarak uygulanacaktır.
- Hizmet ihracatı tutarı, yararlanılan destek tutarından az olması halinde uygulanan destek oranından 40 baz puan indirilir.
Örneğin, 2022 yılında 400 bin TL teşvikten yararlanan bir şirketin 2023 yılında 400 bin TL’den az hizmet ihracatı geliri olması durumunda, 2024 yılında yapacağı destek başvurularında destek oranında 40 puanlık kesinti yapılacaktır. %60 olan destek oranı %20 olarak uygulanacaktır.
- Ayrıca, art arda 2 yılda ihracat tutarının yararlanılan destek tutarının altında kalması durumunda destek başvurusu yapılamayacak, mevcut başvurular ise reddedilecektir.
Diğer taraftan, destek başvurusunun yapıldığı takvim yılında sonuçlandırılmamış başvuruların hak ediş hesaplamalarında, yukarıda belirlenen destek oranları uygulanacaktır. Örneğin yararlanıcı tarafından 2023 yılında yapılmış ancak sonuçlandırılması 2024 yılına kalacak olan destek başvurularında da açıkladığımız değerlendirme sistemi uygulanacaktır.
Sonuç olarak, bir hizmet ihracatı biçimi olan sağlık turizmi faaliyetlerinde doğru ve eksiksiz hasta kayıt işlemi gerçekleştirilmesi ve bu işlemlerin yurt dışı satışlar/gelirler (hizmet ihracatı) olarak muhasebeleştirilmesi büyük önem arz etmektedir. Bu konunun detayı için Sağlık Turizmi Gelirlerinde Muhasebeleştirme başlıklı yazımızı okumanızı öneririz.
