F.Ebru ATABAY, featabay@gmail.com
Son yıllarda tüm dünyada yaygınlaşan obezite, bireylere gerek fiziksel gerekse de psikolojik olarak zarar verip morbidite ve mortaliteyi arttırmakta, bireylerin yaşam kalitelerini etkileyerek, doğrudan ve dolaylı (engellilik, iş yapamama, komplikasyonları vb.) olarak çok yüksek maliyetli ekonomik sonuçlar doğurarak dünya genelinde birçok ülkede önemli bir halk sağlığı sorunu haline gelmiştir. İnsani Gelişmişlik Raporu‘nda yer alan McKinsey Küresel Enstitüsü‘nün yapmış olduğu araştırmada, obezitenin küresel maliyeti 2 trilyon doları aştığı bildirilmektedir (Ünal, 2016). OECD ülkeleri tüm sağlık hizmetleri bütçelerinin ortalama olarak %8,4‘ünü önümüzdeki otuz yıl boyunca obezitenin sonuçlarını tedavi etmek için harcayacaklarını ifade etmektedirler (OECD, 2019). Ortaya çıkan bu ekonomik yük, konunun önemini gösterir niteliktedir.
Sağlık turizmi kapsamında obez hastalara yönelik bir obezite merkezi modeli oluşturmak; ülkelerin ve dünyanın katlandığı ve gelecekte artarak katlanmak zorunda kalacağı bu maliyetleri engellemesinin yanında sağlık turizmi çeşitliği sağlayarak ülkeye bir gelir alanı oluşturabilir.
Obezite merkezi konaklama ve restoran hizmetinin rahatlıkla verilebileceği, tedavi süreçleri için alan ve teknik donanıma sahip, hijyenik, ulaşımı kolay, altyapısı uygun, kültürel faaliyetlere olanak sağlayan, spor salonu, yüzme havuzu, tenis kortu vb. sportif aktivite alanları için yeterli, gürültüden uzak, yatay-seyrek bir yapıda, doğa ve çevre dostu olmalıdır.
Obezite merkezinde polikliniğe rahatsızlığı sebebiyle başvuran obez danışan; doktor, diyetisyen, psikolog, spor eğitmeni ve hemşireden oluşan bütüncül bir sağlık ekibiyle birlikte zaman geçirecek, diyetisyen eşliğinde sağlıklı beslenmeye uygun yemeklerin pişirildiği restoranda besleneceği 21 günlük süre ile kamp programı gerçekleştirilebilecektir.
Öncelikle danışanın biyokimyasal değerleri, hikayesi ve antropometrik ölçümleri alınarak hekim tarafından ilk değerlendirmesi yapılacaktır. Kişiye özel programların hazırlanması için danışanların diyetisyenden beslenme ve diyet programlarını, spor eğitmeninden spor programlarını eğitimle almalarının akabinde hemen 21 günlük programa başlanacaktır. Kamp programı kapsamında bireylere bir gün içerisinde diyetisyen eşliğinde 3 ana 3 ara öğün verilecek, spor eğitmeni tarafından ise birgün sabah ve akşam 1 ‘er saat ertesi gün sabah 1 saat olacak şekilde spor uygulaması yapılacaktır. Ayrıca bir psikolog tarafından obez bireylere haftada 3 gün 2’şer saat (1’er saati interaktif) , haftada 1 gün grup çalışması ve ailelerine haftada 1 gün 1‘er saat online eğitim yapılacaktır. Tedavi de amaç, hayat boyu kilo kontrolünün sağlanması, dengeli beslenme ve sporun yaşam biçimi haline getirilmesidir. Bunların yanı sıra danışanlar kamp sonrası online olarak ekip tarafından takip edilecektir.
Obezite merkezine bariatrik cerrahi kısmı da eklenebilir. Bu kısım için genel cerrahi uzmanına ve kapsamlı bir ameliyathaneye ihtiyaç vardır. Bu ameliyatı yaptıran obez danışan ameliyattan 1 hafta sonra 21 günlük kamp programına dahil edilebilir. Tabii ki verilecek program geçirdiği ameliyata göre düzenlenir.(bariatrik cerrahi sonrası 3 haftalık diyet programı + hafif egzersiz+psikolog terapisi).Ameliyatla beraber toplam 28 gün süren bu programdan sonra danışan ülkesine döndüğünde merkezdeki uzman ekiple tedavisine online olarak devam edebilir.Sağlık turizmi kapsamında Sağlık Bakanlığı’mız Sağlık Turizmi Daire Başkanlığına bağlı ( bütün çalışmalar tek bir merciden koordine edilecek şekilde ) obez hastalara yönelik bir merkez planlanmasının gerek sağlık turizmi gerekse de sosyal ve ekonomik faydalarının olacağı açıktır. Doğru adımların atılması, devlet desteği, etkili tanıtım çalışmaları, sağlam bir koordinasyon ağıyla bu proje işlerlik ve süreklilik kazanabilir.
KAYNAKÇA:Ünal, Ş. (2016). Bariatrik cerrahi sonrası kilo geri alımının, gece yeme, duygusal yeme,yeme endişesi, depresyon ve demografik özellikler tarafından yordanması.(Yayımlanmamış Doktora Lisans Tezi). T.C. İstanbul Arel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Psikoloji Anabilim Dalı / Klinik Psikoloji Programı, İstanbul.OECD, (2019) Erişim: https://www.oecd-ilibrary.org/education/education-at-a-glance-2019_f8d7880d-en
