Aysel KARAKUŞ, ayselkarakus7575@gmail.com
Türkiye, kozmetik cerrahi, diş bakımı ve organ nakli dahil olmak üzere çok çeşitli tıbbi tedaviler sunan 80’in üzerinde akredite hastane ve tıp merkezine sahiptir. Ayrıca, ülkenin erişilebilir Avrupa ile Asya arasındaki stratejik konumu, dünyanın her yerinden hastalar için kolayca olması, ülkemizin tarihi ve turistik güzellikleri kişileri buraya çekmekte en büyük etkenlerden biridir. Bu sebeplerden ötürü Türkiye küresel sağlık turizmi pazarında rekabetçi ve çekici bir destinasyon olarak konumlanmıştır.
Sağlık turizminin Türkiye ekonomisi üzerindeki etkisi ve katkısı çok önemli olmuştur. Sağlık turizminden elde edilen gelir, ülkenin GSYİH’sına katkıda bulunarak iş fırsatları yaratmış ve yerel işletmeleri artırmıştır. Sağlık turizmi ekonomik faydalarının yanı sıra Türkiye’ye sosyal ve kültürel faydalar da getirmiştir. Sağlık turistleri genellikle ülkede birkaç hafta veya ay kalarak ülkenin zengin kültür ve mirasını keşfetme fırsatını da bulmaktadır. Bu durum Türkiye’nin bir turizm destinasyonu olarak tanıtılmasına vesile olup kültürel alışverişin artmasına da neden olmaktadır.
2000–2010 yılları arası Türkiye için sağlık turizminin temel altyapısının oluşturulduğu zaman olup; termal kaynaklar ve tarihi hamamlar, bu dönemde sağlık turizmi için önemli çekim noktaları olarak öne çıkmıştır. Termal turizm ve spa hizmetleri konusunda başlayan popülerlik medikal tedavilerde, özellikle diş hekimliği ve estetik cerrahi alanlarında uluslararası hastaların ilgisini çekmeye başlamıştır. 2015’e kadar olan süreçte estetik cerrahi, göz tedavileri ve saç ekimi branşlarında Avrupa ve Orta Doğu’dan gelen hastaların tercih alanı olmamız sağlık turizmi gelirlerimizi de artırmaya başlamıştır. 2019 yılında sağlık turizminden elde edilen gelirlerimiz içerisinde kadın hastalıkları, iç hastalıkları ve ortopedi gibi alanlarda da artan hasta sayısı ekonomimize yüksek fayda sağlamıştır. COVID-19 pandemi etkisiyle 2020 yılında düşüş yaşansada 2021 yılında 2019 yılına göre çok daha yükselen sağlık turizmi gelirleri elde edilmiştir.
USHAŞ verilerine göre ülkemizde;
*2021 yılında toplam 729.592 kişi sağlık hizmeti almış ve buradan elde edilen gelir 2.016.262 bin ABD Doları tutarında gerçekleşmiştir.
*2022 yılında toplam 1.381.807 kişi sağlık hizmeti almak için ülkemize gelmiş ve buradan 2.206.750 bin ABD Doları tutarında gelir elde edilmiştir.
*2023 yılında toplam 1.538.643 kişi sağlık hizmeti almak için ülkemize gelmiş ve buradan elde edilen gelir 3.006.092 bin ABD Doları tutarında gerçekleşmiştir.
*2024 yılının ilk çeyreğinde ise 428.072 hasta sağlık hizmeti almış ve buradan 849.663 bin ABD Doları tutarında gelir elde edilmiştir.
Yıllar itibariyle incelendiğinde sağlık turizmi, yerel istihdamı artırma, yabancı yatırımları çekme ve ulusal geliri artırma gibi yollarla ekonomik büyümeye önemli ölçüde katkı
sağlamıştır. Özellikle, sağlık turizminin Türkiye’nin gayrisafi yurt içi hasılasına (GSYİH) yaptığı katkı, her geçen yıl artarak, ülkenin kalkınma sürecinde kilit bir rol oynamaya da devam etmektedir.
Türkiye, bir yandan sağlıkta iyileştirme programları yürütürken, diğer yandan da maksimum seviyede nasıl sağlık turizminin fayda ve olanaklarından yararlanılabileceği araştırmaları ve önemli miktarda gelir elde etmek için pazar arayışı içerisindedir. Bu doğrultuda Türkiye açısından; sağlıkta harcanabilir ödenek sağlaması, yeni istihdam alanları yaratması, ekonomik açıdan katma değerinin yüksek olması, Uluslararası arenada güçlü ülke imajı ve önemli prestij sağlaması, önemli tanıtım ve reklam aracı olması sağlık turizmini önemli kılan faktörlerdir.
Özetlemek gerekirse, Türkiye’nin sağlık turizmi sektörü, 2000’lerden itibaren yalnızca turist sayısını artırmakla kalmamış, aynı zamanda ekonomiye de ciddi katkılarda bulunmuştur. Sağlık turizminin gelişimi, yerel hizmet sektörlerinin gelişmesine, istihdamın artmasına ve Türkiye’nin global sağlık pazarında bir marka haline gelmesine yardımcı olmuş bu süreç ise Türkiye’nin dünya çapında bir sağlık turizmi destinasyonu olarak tanınmasını sağlamıştır.
